Na Sept. 18, US Federal Reserve kwupụtara mbelata ọmụrụ nwa dị 50-isi-point, na-ebido n'ihu ọha mgbanwe mgbanwe ego ọhụrụ na-akwụsị afọ abụọ nke tightening. Nkwagharị a na-eme ka mbọ Fed na-agba iji gboo nnukwu ihe ịma aka na-ebute site na iji nwayọọ nwayọọ na-eto eto akụ na ụba US.
N'ịbụ nke sitere na akụ na ụba kasị ukwuu n'ụwa, mgbanwe ọ bụla na amụma ego US na-apụghị izere ezere nwere mmetụta dị ukwuu na ahịa ego zuru ụwa ọnụ, ahia, isi obodo na mpaghara ndị ọzọ. Fed ahụ adịkarịghị emebe nbibi-ebe 50 n'otu mmegharị ahụ, belụsọ ma ọ ghọtara nnukwu ihe egwu.
Mbelata a ma ama n'oge a ebutela mkparịta ụka na nchegbu zuru ebe niile gbasara echiche akụ na ụba zuru ụwa ọnụ, ọkachasị mmetụta mbelata ọnụego na atumatu ego mba ndị ọzọ na mmegharị isi obodo. N'okwu a dị mgbagwoju anya, ka akụ na ụba zuru ụwa ọnụ - karịsịa China - na-emeghachi omume na mmetụta ndị na-agbapụta abụrụla isi ihe na arụmụka amụma akụ na ụba ugbu a.
Mkpebi Fed ahụ na-anọchite anya mgbanwe sara mbara na mbelata ọnụego site na nnukwu akụ na ụba ndị ọzọ (ma ewezuga Japan), na-akwalite usoro mmekọrịta zuru ụwa ọnụ nke mbelata ego. N'otu aka, nke a na-egosipụta nchegbu na-ekere òkè banyere iji nwayọọ nwayọọ na-eto eto n'ụwa, na ụlọ akụ etiti na-ebelata ọmụrụ nwa iji kpalie ọrụ akụ na ụba na ịkwalite oriri na itinye ego.
Mgbanwe zuru ụwa ọnụ nwere ike inye ma mmetụta dị mma na nke na-adịghị mma na akụnụba ụwa. Ọnụ ego ọmụrụ nwa dị ala na-enyere aka belata nrụgide ndakpọ akụ na ụba, belata ụgwọ nbinye ụlọ ọrụ ma kpalie itinye ego na oriri, ọkachasị na ngalaba dịka ezigbo ala na nrụpụta, bụ nke ọnụma ọmụrụ nwa kpachiri anya. Otú ọ dị, n'ime ogologo oge, atumatu ndị dị otú ahụ nwere ike ibuli ọkwa ụgwọ ụgwọ ma mee ka ihe ize ndụ nke nsogbu ego dịkwuo elu. Ọzọkwa, mbelata ọnụ ahịa ahaziri ahazi n'ụwa niile nwere ike ibute mbelata ego ego asọmpi, yana mbelata nke dollar US na-eme ka mba ndị ọzọ gbasoo ya, na-eme ka mgbanwe ọnụego mgbanwe ka njọ.
Maka China, mbelata ọnụego Fed nwere ike itinye nrụgide ekele na yuan, nke nwere ike imetụta mpaghara mbupụ China na-adịghị mma. Ihe ịma aka a na-abawanye site na mgbake akụ na ụba zuru ụwa ọnụ dị nwayọ, nke na-etinyekwu nrụgide ọrụ na ndị na-ebupụ China. Ya mere, ịnọgide na-enwe nkwụsi ike nke ọnụego mgbanwe yuan ka ị na-echekwa asọmpi mbupụ ga-abụ ọrụ dị oke mkpa maka China ka ọ na-agagharị na ọdịda site na njem Fed.
Mbelata ọnụ ahịa Fed nwekwara ike imetụta oke isi obodo yana ịkpata mgbanwe na ahịa ego China. Ọnụ ego US dị ala nwere ike ịdọta mbubata isi obodo mba ụwa na China, ọkachasị n'ahịa ahịa ya na ezigbo ala. N'oge dị mkpirikpi, ntinye ego ndị a nwere ike ịkwalite ọnụ ahịa akụ ma kpalie uto ahịa. Otú ọ dị, akụkọ ihe mere eme na-egosi na ego isi obodo nwere ike ịdị na-agbanwe agbanwe. Ọ bụrụ na ọnọdụ ahịa dị n'èzí gbanwee, isi obodo nwere ike ịpụ ngwa ngwa, na-ebute mgbanwe ahịa dị nkọ. Ya mere, China ga-enyocha nke ọma n'ụzọ dị iche iche isi obodo, na-eche nche megide ihe egwu ahịa nwere ike ime ma gbochie ndakpọ ego nke sitere na mmegharị isi obodo.
N'otu oge ahụ, mbelata ọnụego Fed nwere ike itinye nrụgide na nchekwa ego mba ofesi nke China na azụmaahịa mba ụwa. Dolla US na-esighi ike na-abawanye mgbanwe nke akụ ejiri dollar China, na-ebute ihe ịma aka maka ijikwa nchekwa ego mba ofesi. Na mgbakwunye, mbelata dollar nwere ike imebi asọmpi mbupụ nke China, ọkachasị n'ihe gbasara enweghị ike zuru ụwa ọnụ. Inwe ekele maka yuan ga-eme ka uru nke ndị na-ebupụ ndị China na-ebupụ. N'ihi ya, China ga-achọ ka ọ nakweere amụma ego na-agbanwe agbanwe na usoro nchịkwa mgbanwe mgbanwe mba ọzọ iji hụ na nkwụsi ike na ahịa mgbanwe mgbanwe mba ọzọ n'etiti mgbanwe ọnọdụ akụ na ụba ụwa.
N'ịbụ ndị na-eche nrụgide nke mgbanwe mgbanwe mgbanwe na-akpata site na ọnụ ahịa dollar, China kwesịrị ịchọta nkwụsi ike n'ime usoro ego ego mba ụwa, na-ezere oke yuan ekele nke nwere ike imebi asọmpi mbupụ.
Ọzọkwa, na nzaghachi maka mgbanwe mgbanwe akụ na ụba na nke akụ na ụba nwere ike ịkpalite site na Fed, China ga-emekwuwanye njikwa ihe ize ndụ na ahịa ego ya ma nwekwuo oke ego iji belata ihe egwu dị na isi obodo mba ụwa.
N'ihe na-aga n'ihu na mmegharị isi obodo ụwa na-ejighị n'aka, China kwesịrị ịkwalite usoro akụ ya site n'ịba ụba nke akụ dị elu na ibelata ikpughe n'ihe ize ndụ dị elu, si otú a na-eme ka nkwụsi ike nke usoro ego ya dịkwuo elu. N'otu oge ahụ, China kwesịrị ịga n'ihu na-aga n'ihu na mba ụwa nke yuan, gbasaa ahịa isi obodo dị iche iche na imekọ ihe ọnụ ego ma kwalite olu ya na asọmpi n'ọchịchị ego zuru ụwa ọnụ.
China kwesịkwara ịkwado ihe ọhụrụ gbasara ego na mgbanwe azụmaahịa iji kwalite uru na nkwụghachi ụgwọ nke ngalaba ego ya. N'ime usoro mgbanwe ego na-emekọrịta ihe n'ụwa niile, ụdị ntinye ego dabere n'oke ọmụrụ nwa ga-enwe nrụgide. Ya mere, ụlọ ọrụ ego nke China kwesịrị ịgbalịsi ike nyochaa isi mmalite ego - dị ka njikwa akụ na ụba na fintech, mgbanwe azụmahịa na mmepụta ihe ọhụrụ - iji mee ka asọmpi zuru ezu sie ike.
N'ikwekọ na atụmatụ mba, ụlọ ọrụ ego nke China kwesịrị itinye aka na Forum on China-Africa Cooperation Beijing Action Plan (2025-27) ma sonye na nkwado ego n'okpuru Belt na Road Initiative. Nke a gụnyere ime ka nyocha siri ike na mmepe mba na mpaghara, ime ka mmekọrịta dị omimi na ụlọ ọrụ ego mba ụwa na ụlọ ọrụ ego mpaghara na mba ndị dị mkpa na ịchekwa ohere dị ukwuu na ozi ahịa mpaghara na nkwado iji jiri akọ na-eji nwayọ gbasaa ọrụ ego mba ụwa. Isosi ike na njikwa ego zuru ụwa ọnụ na nhazi iwu ga-eme ka ụlọ ọrụ ego China nwee ike ịsọ mpi mba ụwa.
Ọnụego Fed na nso nso a belatara ọkwa ọhụrụ nke mbelata ego zuru ụwa ọnụ, na-egosi ma ohere na ihe ịma aka maka akụ na ụba ụwa. Dị ka akụ na ụba nke abụọ kasị ukwuu n'ụwa, China ga-enwerịrị usoro nzaghachi nke na-arụ ọrụ nke ọma na nke na-agbanwe agbanwe iji hụ na nkwụsi ike na mmepe na-adigide na gburugburu ụwa a mgbagwoju anya. Site n'ịkwalite njikwa ihe egwu, ịkwalite amụma ego, ịkwalite ihe ọhụrụ gbasara ego na imekọ ihe ọnụ mba ụwa, China nwere ike ịchọta ntụkwasị obi ka ukwuu n'etiti ọgba aghara nke akụ na ụba zuru ụwa ọnụ, na-echekwa ọrụ siri ike nke akụ na ụba na usoro ego ya.
Oge nzipu: Ọkt-08-2024